ESPAD 2011: Αλκοόλ-εξαρτησιογόνες ουσίες

«Πρωταθλητές» στην κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών αναδεικνύονται οι μαθητές του νομού Πέλλας, συγκριτικά με συνομηλίκους τους σε άλλους νομούς της Κεντρικής Μακεδονίας αλλά και της υπόλοιπης Ελλάδας.


Ωστόσο, πολύ χαμηλά είναι τα ποσοστά χρήση ινδικής κάνναβης και εισπνεόμενων ουσιών, σύμφωνα με στοιχεία της πανελλαδικής έρευνας ESPAD 2011 που υλοποιήθηκε από Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας και τα Κέντρα Πρόληψης σε συνεργασία με τον ΟΚΑΝΑ.

Η πλειονότητα των μαθητών (ηλικίας 13-19 ετών) του νομού Πέλλας (67,4%) ήπιαν κάποιο οινοπνευματώδες ποτό τον τελευταίο μήνα πριν από την έρευνα και ένας στους οκτώ (13,4%) ήπιε τουλάχιστον 10 φορές τον τελευταίο μήνα. Τα αντίστοιχα ποσοστά σε πανελλαδικό επίπεδο είναι 60,4% και 11,3%.

Ένας στους επτά μαθητές (14,2%) του νομού δήλωσε ότι είχε μεθύσει τουλάχιστον τρεις φορές στη ζωή του (πανελλαδικό ποσοστό 13,3%) ενώ το 43,5% των μαθητών ηλικίας 15-19 ετών ήπιαν πέντε ή περισσότερα ποτά στη σειρά τουλάχιστον μία φορά το μήνα πριν από την έρευνα (αντίστοιχο ποσοστά πανελλαδικά 45,1%).

Σημαντικά υψηλότερα ήταν στο νομό Πέλλας τα ποσοστά των αγοριών που καταναλώνουν οινοπνευματώδη και μεθούν. Η πλειονότητα των αγοριών (72,8%) και των κοριτσιών (62,7%) ήπιαν κάποιο οινοπνευματώδες ποτό τον τελευταίο μήνα πριν από την έρευνα και στο ίδιο διάσημα τουλάχιστον 10 φορές ήπιε το 19,5% των αγοριών και το 8,2% των κοριτσιών. 

Επίσης, είχε μεθύσει τουλάχιστον τρεις φορές στη ζωή του το 16,6% των αγοριών και το 12,1% των κοριτσιών, ενώ τουλάχιστον μία φορά μέσα στον τελευταίο μήνα έκαναν κατανάλωση οινοπνευματωδών ένα στα δύο αγόρια (53,6%) και ένα στα τρία κορίτσια (34,4%) ηλικίας 15-19 ετών. 

Ποσοστό 44,4% των μαθητών του νομού, ηλικίας 13-14 ετών, ήπιαν κάποιο οινοπνευματώδες τον τελευταίο μήνα πριν την έρευνα ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στις ηλικίες 15-16 ετών ήταν 78,2% και στις ηλικίες 17-18 ετών 77,6%. 

Τουλάχιστον 10 φορές τον τελευταίο μήνα πριν από την έρευνα ήπιε κάποιο οινοπνευματώδες ποτό το 5,2% των εφήβων ηλικίας 13-14 ετών, το 18,6% ηλικίας 15-16 ετών και το 15,3% ηλικίας 17-18 ετών. 

Έχουν μεθύσει τουλάχιστον τρεις φορές στη ζωή τους το 5,6% των μαθητών ηλικίας 13-14 ετών, το 12,3% ηλικίας 15-16 ετών και το 24,1% ηλικίας 17-18 ετών. 

Υπερβολική κατανάλωση οινοπνευματωδών τουλάχιστον μία φορά το μήνα έκανε το 

47,8% οι έφηβοι ηλικίας 47,8% και το 39,2% των ηλικίας 17-18 ετών.

Όσον αφορά στην χρήση εισπνεόμενων ουσιών και τη πρόσφατη χρήση ινδικής κάνναβης από μαθητές 15-19 ετών (μία ή περισσότερες φορές τον τελευταίο μήνα) ο νομός κατατάσσεται στην 6η χαμηλότερη θέση. Εξάλλου στο νομό Πέλλας σημειώθηκε το 2ο χαμηλότερο ποσοστό στη χρήση ινδικής κάνναβης (οι μαθητές έκαναν χρήση τουλάχιστον 3 φορές στη ζωή τους). 

Συγκεκριμένα το 8,3% έχει κάνει χρήση εισπνεόμενων ουσιών (π.χ. κόλλα, βενζίνη) τουλάχιστον 1 φορά στη ζωή του ενώ το 7,5% του συνόλου των μαθητών έχουν κάνει χρήση ηρεμιστικών ή υπνωτικών χωρίς τη σύσταση γιατρού τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους (κυρίως στα 15-16 έτη). Στις ηλικίες 13-14 ετών το 2,1% έχει κάνει χρήση έστω και μια φορά κάνναβης ή/και έκσταση, ενώ στις ηλικίες 15-16 ετών το 10,3% έχει κάνει χρήση έστω και μια φορά κάνναβης, ηρωίνης, κοκαΐνης, αμφεταμινών, κρακ, έκσταση, LSD, μαγικών μανιταριών ή GHB. 

Χαμηλότερα είναι στο νομό Πέλλας τα ποσοστό στο κάπνισμα σε σχέση με το πανελλαδικό δείγμα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας το 16,4% των μαθητών κάπνισε τον τελευταίο μήνα, το 12,1% των μαθητών καπνίζει καθημερινά (συστηματικοί καπνιστές) και το 4,2 % καπνίζει τουλάχιστον μισό πακέτο τη μέρα (βαριά χρήση).

«Ήδη από το Γυμνάσιο εμφανίζονται συμπεριφορές κατάχρησης και υπερβολικής χρήσης αλκοόλ στους μαθητές ενώ στο Λύκειο η υπερβολική χρήση και κατάχρηση παρουσιάζεται στους μισούς περίπου μαθητές» σχολιάζει ο κλινικός ψυχολόγος-ψυχοθεραπευτής, επιστημονικά υπεύθυνος του Κέντρου Πρόληψης «Όραμα», Λάζαρος Σιάντσης.

Ο κ.Σιάντσης προτείνει στις δύο τελευταίες τάξεις του Δημοτικού και στις τρεις τάξεις του Γυμνασίου να γίνονται ενημερώσεις για το τσιγάρο και το αλκοόλ τουλάχιστον τρεις φορές τον χρόνο με κάθε τάξη, εστιάζοντας στα αίτια και τις συνέπειες της χρήσης ουσιών, στην επιρροή της παρέας και στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησης. 

Να σημειωθεί ότι η έρευνα ESPAD αφορούσε τη χρήση καπνού οινοπνευματωδών και παράνομων ουσιών (ναρκωτικά) ουσιών και ο νομός Πέλλας μετείχε με τυχαίο δείγμα 773 μαθητών από 11 σχολικές μονάδες (6 γυμνάσια και 5 Λύκεια/ΕΠΑΛ).